گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های
مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به
عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین
منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان
اصلاح‌طلب می‌پردازد.
روزنامه‌های اصلاح‌طلب روز سه‌شنبه را با تیتر زنی سخنان حجت‌الاسلام ناطق نوری آغاز نمودند؛ از سوی دیگر روزنامه اعتماد در گفت‌وگوی با محمدرضا عارف به وضعیت جریان سیاسی اصلاحات پرداخته است، وی در بخشی از این گفت‌وگو رفتارهای ساختارشکنانه اصلاح‌طلبان را در مجلس ششم، اشتباه استراتژیک اصلاحات قلمداد کرده است و در این رابطه اظهار داشت «بله. قطعاً باید جلوی چنین رویکرد و اتفاقاتی را بگیریم. باید درون نظام و با سازوکارهایی که درون نظام اندیشیده و طراحی شده است عمل کنیم و من مطمئنم با بهره‌گیری از این رفتار، در هیچ موردی به بن‌بست نمی‌رسیم.»
روزنامه مردم‌سالاری
ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری سه‌شنبه را با تیترهای «رجوع مردم به احزاب برای انتخابات» و «45 هزار میلیارد تومان اسکناس برای مسکن مهر چاپ کردند» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· رویش حزب لاریجانی در هوای سیاست
حزبی از دل بهارستان در تکاپو برای حضور در سپهر سیاسی کشور است؛ گمانه‌زنی ناظران سیاسی به رهبری معنوی علی لاریجانی بر این حزب حکایت دارد؛ روزنامه مردم‌سالاری در صفحه سیاسی خود به تحلیل حضور این حزب در مناسبات سیاسی کشور پرداخته است و در همین راستا نوشت «اکنون یک سال تا انتخابات پارلمانی ایران فاصله است، با این حال به نظر می‌رسد که مشورت لاریجانی با چهره‌های ریش سفید اصولگرا ازجمله آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و ناطق نوری در حال تبدیل فراکسیون رهروان ولایت به حزبی رسمی است. یکی از دلایلی که ممکن است لاریجانی را ترغیب به تشکیل حزب کرده باشد، نگاه منفی مردم به اصولگرایان است که آن را می‌توان نتیجه عملکرد تندروها دانست؛ بنابراین، رئیس فعلی مجلس ایران به دنبال جداسازی اصولگرایان میانه‌رو از تندروهایی چون جبهه پایداری به رهبری آیت‌الله مصباح‌یزدی است.»
روزنامه
ابتکار
روزنامه ابتکار سه‌شنبه را به تیترهای «حاشیه‌های ایرانی یک گروگان‌گیری» و «نه قاعده بازی را بلدیم و نه ابزار دموکراسی داریم» اختصاص داد.
· کدام مسکن، کدام مهر؟
سید علی محقق در سرمقاله روزنامه ابتکار به انتقاد از طرح مسکن مهر پرداخته است؛ وی در همین راستا با بهره‌گیری از سخنان رییس‌جمهور نوشت «بحران اقتصادی و اجتماعی ناشی از پروژه مسکن مهر چنان فراگیر شده است که روز گذشته دکتر حسن روحانی این طرح را یکی از عوامل نابودی اقتصاد کشور در سال‌های گذشته دانسته و صراحتاً تأیید کرده است: «مسکن مهر مقصر اصلی تورم 40 درصدی است و برای تأمین بودجه اجرای این طرح، بانک مرکزی 45 هزار میلیارد تومان پول چاپ کرد و در اختیار بانک مسکن قرار داد». پروژه مسکن مهر اولین بار در قالب قانون بودجه سال 1386 و سال‌های بعدازآن درحالی کلید خورد که افزایش بی‌سابقه نقدینگی در سال‌های 84 تا 86 موجی از افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن و زمین در کشور را رقم‌زده بود. افزایش نقدینگی ناشی از ناتوانی دولت در انتقال مناسب درآمدهای ارزی و به‌طور مشخص تزریق حجم گسترده‌ای از تسهیلات ارزان به جامعه تحت عنوان بنگاه‌های زودبازده، آثار زیانباری بر اقتصاد کشور داشت. از میانه‌سال 1384 تا پایان سال 1385 نقدینگی با حدود 40 درصد افزایش به حدود 120 هزار میلیارد تومان رسید. بخش عمده این نقدینگی نیز به سمت بازار زمین و مسکن هجوم آورد و این وضعیت ضمن افزایش تورم در تمام بخش‌های اقتصادی، بیشترین اثر تورمی و بحران‌زا را در بخش مسکن داشت. طرح غول‌آسا اما کارشناسی نشده مسکن مهر ابتدا در قالب‌بند د تبصره 6 قانون بودجه سال 1386 آغاز شد و در سال‌های بعد بر مبنای قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، به‌صورت پیوسته در دستور کار قرار گرفت. این طرح در حقیقت مبتنی بر اجاره بلندمدت زمین جهت احداث مسکن بود و پیش‌تر در طرح جامع مسکن و در حد 20 هزار واحد در سال پیشنهادشده بود؛ اما این میزان با تأکید و دستور شخص رییس دولت و بدون هیچ‌گونه کار کارشناسی در ابتدای سال 1386 به‌طور ناگهانی 75 برابر افزایش یافت و وزارت مسکن وقت متعهد شد که سالانه ساخت یک‌میلیون و 500 هزار واحد مسکونی را کلید زده و به‌تدریج به اقشار مختلف مردم واگذار کند.»
روزنامه
اعتماد
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «اصلاح‌طلبی در جایگاه اپوزیسیون قرار نمی‌گیرد» و «تحریم‌ها را می‌شکنیم» اختصاص داده است.
· تحصن مجلس ششم اشتباه استراتژیک اصلاحات بود
او را سیاست‌مداری اصلاح‌طلب می‌دانند که به‌واسطه حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام هنوز در «متن قدرت» قرار دارد؛ در منظر اصلاح‌طلبان عارف «منجی» آنان برای پیروزی در انتخابات آتی بهارستان است؛ وی در این گفت‌وگو با روزنامه اعتماد به وضعیت فعلی و راهبرد اصلاحات برای کامیابی در آتیه سیاسی خود می‌پردازد؛ نامزد انصرافی انتخابات 1392 در آسیب‌شناسی جریان اصلاحات اظهار داشت «ما نتوانستیم شعارها و گفتمان خود را در یک تشکیلات منسجم که مسؤولیت‌ها و وظایف و اختیارات مشخص باشد، عملیاتی کنیم. مهم‌ترین مسئله ما در این سه دهه گذشته حرکت گعده‌ای بوده است و متأسفانه اصولاً نگاه غالب ما همین رفتارهای گعده‌ای و هیئتی بوده است و دنبال حاکمیت حزب و تشکیلات نبوده‌ایم. با این شرایط نمی‌توان در سیاست و حکومت کاری جدی از پیش برد. باید همه تشکل‌های سیاسی با شناسنامه‌ای شفاف و روشن بیایند و مسؤولیت بپذیرند. بزرگ‌ترین معضل ما این است که هیچ‌کس در این کشور مسؤولیت نمی‌پذیرد. هشت سال آقای احمدی‌نژاد به کمک اصولگرایان روی کار می‌آید و کسی یا تشکیلاتی مسؤولیت این دوره را نمی‌پذیرد.» وی سپس رفتارهای ساختارشکنانه مجلس ششم را اشتباه استراتژیک اصلاحات قلمداد کرد و در این رابطه اظهار داشت «بله. قطعاً باید جلوی چنین رویکرد و اتفاقاتی را بگیریم. باید درون نظام و با سازوکارهایی که درون نظام اندیشیده و طراحی شده است عمل کنیم و من مطمئنم با بهره‌گیری از این رفتار، در هیچ موردی به بن‌بست نمی‌رسیم.» رییس بنیاد ایرانیان پیرامون وضعیت اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس دهم گفت «اگر ما بتوانیم از سیصد کرسی مجلس، ۱۰ درصد آن یعنی حدود ۳۰ کرسی را میان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان مشترک کنیم، این ۳۰ نماینده محور تفاهم و همدلی در مجلس خواهند شد.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «ابزار «دموکراسی» را اختیار نداریم» و «بانک‌ها بنگاه‌داری را کنار بگذارند» اختصاص داد.
· ناطق نوری خود را اصلاح‌طلب نمی‌داند
روزنامه شرق در صفحه سیاسی خود به بازتاب گفت‌وگو موسوی لاری پیرامون وضعیت جریان سیاسی اصلاحات در مقطع زمانی فعلی پرداخته است؛ وزیر کشور دولت اصلاحات در پاسخ به نسبت آقای ناطق نوری با جریان اصلاحات اظهار داشت «آقای ناظق‌نوری هم اصولگرای عاقل، دارای پیشینه خوب و روشنی است، نه آقای ناطق خود را اصلاح‌طلب می‌داند و نه جامعه چنین تلقی‌ای دارد. در این مقطع ازنظر تحلیل مسائل جامعه، آقای ناطق نوری خیلی به اصلاح‌طلبان نزدیک است یعنی آقای ناطق مشکلات جامعه را همان می‌بیند که اصلاح‌طلبان می‌بینند. راه‌حل را همان می‌بیند که اصلاح‌طلبان می‌بینند. درواقع نگاه اصلاح‌طلبان و ناطق به مشکلات و راه‌حل آن‌ها به هم نزدیک است. آقای ناطق می‌تواند چهره برجسته‌ای باشد که اصولگرایان عاقل و خرم‌اند را مدیریت کند.»
روزنامه آرمان امروز
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «نمی‌توان کشور را موجی اداره کرد» و «برخی از اینکه آب صاف شود ناراحت‌اند» اختصاص داد.
· اصلاحات در تکاپو تعامل با حاکمیت
رهبر اصلاحات در چند روز گذشته ایده تعامل با حاکمیت را از سوی این جریان سیاسی مطرح کرده است؛ روزنامه آرمان امروز در صفحه سیاسی خود به ارزیابی این ایده پرداخته است و در همین راستا نوشت «معترضان به اردوگاه اصلاحات سعی در القای این نکته دارند که اصلاح‌طلبان خارج از دایره نظام رفته‌اند و برای بازگشت نیازمند اقدامات و عملکردهایی هستند. از طرف دیگر عده‌ای نیز در این وانفسا سخن از تعاملات ویژه و خاص زده و در پی القای این نکته هستند که آنان به‌عنوان بخشی از جریان اصلاحات به دنبال برقراری تعامل میان اصلاح‌طلبان با نظام هستند. درواقع می‌توان گفت هردوی این برداشت‌ها انحرافی بوده و برآمده از افراط‌وتفریط است. اصلاح‌طلبان خود مولد انقلاب و نظام بوده و همیشه خود را در این قالب تعریف و تبیین کرده‌اند و اگر فرازوفرودهایی در سپهر سیاسی رخ‌داده این نکته به هیچ روی نمی‌تواند نافی حضور اصلاح‌طلبان در ساختار نظامی باشد که خود برای بقا و استیلای آن سعی وافری کرده و تمام اهتمام آنان معطوف به اصلاح کژ راهه برای حفظ و استحکام ساختار است. از طرف دیگر اصلاح‌طلبان نیازمند برقراری کانال‌های ویژه و خاص برای تعامل با نظام نیستند، چرا که هویت و ماهیت تغییرناپذیر کنش اصلاحی تعامل با ساختار و حرکت در چارچوب‌های آن برای حرکت به سمت و سوی وضعیت مطلوب است و نیازی به رویکردهای شعاری و تصنعی در این زمینه نبوده و نیست.» این سخنان در حالی بیان می‌شود که تاکنون جریان اصلاحات نسبت به فتنه 88 موضع‌گیری مناسبی نداشته است و از رفتارهای ساختارشکنانه اعضای این جریان معذرت خواهی نکرده است.
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «تحریم‌ها را از پیش‌پای مردم بر می‌داریم» و «پایان طوفان وحشت در کافه سیدنی» اختصاص داد.
· فرمول اصلاحات برای انتخابات بهارستان
حجت‌الاسلام رهامی در گفت‌وگو با روزنامه دولتی ایران به کنش انتخاباتی اصلاح‌طلبان در انتخابات 1392 و همچنین راهبرد این جریان سیاسی برای تصاحب کرسی‌های مدنظرش در بهارستان پرداخته است؛ حجت‌الاسلام محسن رهامی رئیس کمیته انتخابات شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان پیرامون فعالیت کمیته انتخابات این شورا اظهار داشت «برای پاسخ به این سؤال باید قدری به عقب برگردیم. سابقه کمیته انتخابات شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان به اواخر سال 91 برمی‌گردد. در آن دوره شورای هماهنگی که متشکل از 18 حزب اصلاح‌طلب است، تصمیم گرفت برای انتخابات شوراها و ریاست جمهوری فعال شوند. به همین خاطر در کنار کمیته‌های «سیاسی»، «استان‌ها» و «مالی» کمیته دیگری به نام کمیته «انتخابات» با مسئولیت بنده تشکیل شد. تعدادی از دبیر کل احزاب اصلاح‌طلب هم در این کمیته عضو بودند. کمیته انتخابات بعد از آغاز فعالیت از آقای خاتمی و دیگر شخصیت‌های اصلاح‌طلب برای فرستادن نماینده به کمیته دعوت کرد در نهایت تعداد اعضا به 17 نفر رسید و به شورای سیاست‌گذاری انتخابات تبدیل شد. مأموریت ما در آن دوران فراهم کردن زمینه حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات شوراها و ریاست جمهوری بود. تشویق دوستان برای حضور در انتخابات، رفع اختلاف‌ها و هماهنگی بین نیروهای اصلاح‌طلب ازجمله وظایف ما بود.» وی همچنین پیرامون کناره‌گیری محمدرضا عارف از حضور در عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم، مکانیسم جمع‌بندی کمیته‌ها و نظرسنجی‌ها را رد کرد و دلیل اصلی کناره‌گیری او را نامه سید محمد خاتمی دانست و در همین راستا درباره چند روز پایانی تبلیغات ریاست‌جمهوری تصریح کرد «نتیجه نظرسنجی از 12 استان به دست ما رسید. ما کشور را به چند منطقه تقسیم کرده و از هر منطقه به‌صورت رندوم دو استان را انتخاب کردیم. مطابق این نظرسنجی در بسیاری از استان‌ها اول قالیباف بود؛ بعد ولایتی و بعد جلیلی. بعد از این‌ها آقای روحانی و عارف با یک فاصله اندک از هم قرار داشتند. ارزیابی‌ها نشان می‌داد اگر اصلاح‌طلبان ائتلاف نکنند تعداد زیادی از مردم که منتظر اعلام نظر رسمی آقایان خاتمی و هاشمی بودند یا پای صندوق‌های رأی نخواهند رفت یا اگر هم بروند رأیشان به دو قسمت تقسیم می‌شود. در این صورت امکان موفقیت برای اصلاح‌طلبان پیش‌بینی نمی‌شد. فشار نیروهای استان‌ها بر تهران زیاد بود که تکلیف ما را مشخص کنید. عده‌ای در ستاد روحانی فعالیت می‌کردند، عده‌ای در ستاد عارف. داشت چیزی شبیه قضایای 84 و 88 پیش می‌آمد. رأی آقای عارف به خاطر سخنرانی‌ها و موضعگیری‌هایشان بالا رفته بود اما این گونه نبود که از نفر چهارم بتواند اول شود. آقای روحانی هم همین‌طور. در آخرین جمع‌بندی در شورای مشورتی آقای خاتمی نهایتاً به این جمع‌بندی رسیدیم شرایط بالا آمدن آقای روحانی در این فضا بیشتر و احتمال موفقیتش بالاتر است.»
روزنامه آفتاب یزد
روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد با تیترهای «راز گلایه‌های ناطق نوری» و «صحت آمار را مردم تأیید می‌کنند» میزبان نگاه خوانندگانش بود.
· جریان خاص پشت پرده تهدید به استعفای شهرداران
روزنامه آفتاب یزد در صفحه اجتماعی این روزنامه به موج خبری استعفای دسته‌جمعی شهرداران 7 منطقه تهران پرداخته است؛ گروه اجتماعی این روزنامه معتقد است که در پشت پرده این استعفا جریان خاصی وجود دارد و در همین راستا نوشت «خبر از یک «جریان خاص» است. در مجلس یک جریان خاص مشغول مدیریت برنامه‌های خاص است. در دولت یک جریان خاص که یادگاری از سال‌های قبل است، اطلاعات خاصی را به مخالفان دولت می‌دهد. در شهرداری تهران یک جریان خاص مشغول تحریک شهرداران است. «جریان خاص» برنامه‌ریزی گسترده‌ای دارد، مدیریت می‌شود و هدف‌گذاری‌های خاصی دارد. مجموعه اتفاقات نشان می‌دهد که مدیریت همه این جریان‌ها واحد است تا به همان اهداف موردنظرشان برسند. حالا نوبت به شهرداری تهران است. مجموعه‌ای که با توجه به منابع مالی گسترده‌اش برنامه‌ریزی کامل و هدف‌داری برایش صورت گرفته است. تهدید به استعفا در شرایط فعلی می‌تواند حربه خوبی برای ترساندن یا تهدید شهرداری باشد که این روزها در میان اصولگرایان دچار سردرگمی است»
